A Coordinadora Galega de ONGD xunto con EAPN Galicia, Agareso e Ecos do Sur organizaron este evento para aprender de experiencias e proxectos inspiradores e persoas expertas nas narrativas e no discurso do odio dende diversos ámbitos, así como para coñecer e crear rede entre as múltiples iniciativas postas en marcha para difundir o discurso alternativo e maioritario de defensa dos dereitos e a dignidade das persoas.

O día anterior ao Cumio, 15 de xuño, o foco estivo dirixido á comunidade educativa e de educación para a Cidadanía Global, coa ponencia “Educando na diversidade”. Pero a do venres está aberta a todas as persoas que desexen asistir.

O 15 e 16 de xuño a Coordinadora Galega de ONGD xunto con EAPN Galicia, Agareso e Ecos do Sur organizaron en Santiago de Compostela (edificio CIEDUS da Universidade de Santiago). o II Cumio contra os discursos de Odio para coñecer e crear rede entre as múltiples iniciativas postas en marcha para difundir o discurso alternativo e maioritario de defensa dos dereitos e a dignidade das persoas.

A xornada do venres 16, co lema “Intelixencia artificial, sesgos e narrativas” estivo especialmente dirixida a organizacións e colectivos sociais, así como a calquera persoa con interese na comunicación, a tecnoloxía, e educación, etc. O 15 de xuño o foco estivo na comunidade educativa e de educación para a Cidadanía Global, coa ponencia “Educando na diversidade”.

Como xa se fixo no primeiro Cumio Galego contra o Odio no 2021. E crecente a preocupación das organizacións sociais do Terceiro Sector pola expansión do discurso de odio e a aporofobia entre a poboación non só na súas manifestacións políticas a través das redes sociais ou nos debates televisivos, senón tamén na súa presenza cada vez máis frecuente nos centros educativos, nos espazos de ocio ou en produtos culturais.

Pero fronte a este discurso, o Cumio pretendeu dar visibilidade e por en común algunhas das múltiples iniciativas e proxectos postos en marcha no noso territorio para difundir novas narrativas, que defenden a convivencia pacífica e tolerante e que loitan contra o odio e a discriminación dende o ámbito xudicial, educativo, comunitario, narrativo e do ciberactivismo.

Así, o venres 16 o Cumio recibiu á xornalista e investigadora Paula Guerra Cáceres, do colectivo AlgoRace-(Des)racializando la Inteligencia Artificial (IA), que presentou o informe “Una introducción a la IA y la discriminación algorítmica para movimientos sociales”. Tamén a Vivian Rangel, xornalista, investigadora e docente de Maldita.es, con quen se falou das narrativas da desinformación e de como desmontalas dende as nosas organizacións ou dende a nosa práctica persoal. Houbo tempo para participar nunha dinámica de intercambio de experiencias inspiradoras e boas prácticas. E de coñecer testemuños e estratexias contra o odio desenvolvidas por activistas e colectivos en Latinoamérica.

No intercambio de experiencias, dinamizado dende EAPN Galicia, contouse con:

• Save a hater e Ódiame (Accem)
• Xeración Contrainfo (Agareso)
• Moito que facer (FAGAMOS- Asociacion de Familias Monomarentais de Galicia, co apoio de FAMS)
• Guía de estilo sobre persoas con síndrome de Down e outras discapacidades intelectuais (Down Galicia)
• #ContrAporofobia: No pongas oído al odio (EAPN-España)
• Proxecto CibeRespect (Ecos do Sur)
• Xeitos de ver (Fundación Érguete-Integración)
• #SinPrejuiciosRCM (Fundación Esplai)
• Déjame que te cuente (Fundación Juan Soñador)
• Litixio estratéxico: defensa xurisdicional ás vítimas de discriminación e delitos e o Servizo de Asistencia e Orientación a Vítimas de Discriminación Racial ou Étnica (Fundación Secretariado Xitano)
• Soños (Igaxes)

Ademais, a ONGD Ecos do Sur aproveitou o espazo do Cumio para compartir a experiencia de realidade virtual inmersiva The Machine To Be Another. Un proxecto que vén de activar coa organización Be Another Lab sobre as dificultades que vive unh persoa migrante e que está actualmente en fase de testeo.

O programa Castañas no verán, realizado polo equipo de voluntariado de AGARESO, resumiu o Cumio nuns poucos minutos, da man dalgunhas das súas protagonistas

Unha sociedade civil movilizada contra o odio

Fronte e en paralelo a un aparentemente abrumador e artificial crecemento do discurso do odio en redes sociais e parlamentos, nos últimos anos veñen xurdindo multitude de iniciativas postas en marcha por persoas e organizacións para xerar narrativas alternativas e poñer en valor a tolerancia e a xustiza social.

Presentación da campaña #ContraAporofobia Santiago de Compostela 2019

No 2015, as entidades membro de EAPN Galicia aprobaron por unanimidade o Código de conduta e boas prácticas na comunicación da pobreza e a exclusión social, comprometéndose a “fomentar un discurso responsable e xusto, afastado de estereotipos e mecanismos que produzan ou manteñan as situacións de discriminación” Sen sabelo, este decálogo foi o primeiro esforzo para xerar un discurso de narrativas alternativas e en positivo, lonxe do asistencialismo e a culpabilización e estigmatización das persoas en pobreza ou exclusión social.

Dous anos despois, as propias persoas afectadas, participantes no Seminario “Participando contra prexuízos e #MentirasPobreza” denunciaron nun Muro das Mentiras a pandemia de odio que xa estaban a sufrir. O primeiro sitio donde se amosaron o Muro das Mentiras e o Muro da Inclusión foi no Parlamento de Galicia. No 2017, e reiterado no 2020 aprobouse por unanimidade a Declaración Institucional contra o odio e a intolerancia ás persoas en pobreza ou exclusión.

As persoas non son culpables da súa pobreza. Non o son as nenas e nenos nin as súas nais e pais. Tampouco o son da súa exclusión as persoas con discapacidade, migrantes, refuxiadas ou da comunidade xitana, as mozas e mozos tutelados ou as persoas privadas de liberdade.

 

Ninguén é culpable do seu sufrimento. Non o son as mulleres vítimas de violencia machista. Nin pola súa orientación ou identidade sexual.

 

Ningunha persoa é inútil, xa sexa moza, desempregada, xubilada ou se atope sen fogar, todas son quen de achegar ao crecemento, enriquecemento e cohesión da sociedade.

 

As persoas que sofren e denuncian estas e outras moitas mentiras ou as que afirman que «o máis perigoso dos prexuízos é cando ti mesmo os cres» non están soas. Os poderes públicos temos a responsabilidade de garantir as medidas necesarias para reducir as desigualdades sociais, combater a discriminación e favorecer o respecto, a tolerancia e a participación activa de todas as persoas.

 

Temos tamén o compromiso de difundir e poñer o foco nas experiencias positivas e nos exemplos maioritarios de harmonía e convivencia normalizada, loitando contra a desinformación e evitando a instrumentalización ou as visións distorsionadas das persoas que viven situacións de exclusión social.

 

Nin a pobreza nin a exclusión social se combaten de xeito individual. É un obxectivo que implica ao conxunto da sociedade, e é a nosa responsabilidade contribuír, desde diferentes ámbitos, intensidades e formas, a que o academos. Declaración Institucional do Parlamento de Galicia sobre o compromiso na loita contra a pobreza e a exclusión social o odio e a aporofobia. 2020