O acto foi o marco da presentación do VIII Informe situación 2024: Asegurando o dereito a unha vivenda digna, axeitada e accesible en Galicia. Contou con dúas mesas de diálogo nas que se analizaron algunhas das casuísticas máis agravantes do acceso a unha vivenda digna, axeitada e accesible. Á xornada asistiron preto de 70 persoas que puideron volver a visitar a exposición itinerante #EmerxenciaVivenda   O pasado 8 de novembro tivo lugar a presentación do “VIII Informe situación 2024: Asegurando o dereito a unha vivenda digna, axeitada e accesible en Galicia”, encadrada no marco dun seminario sobre a emerxencia residencial, co obxectivo de poñer en común as boas prácticas que están a levar a cabo en materia de acceso á vivenda e identificar os grandes retos que aínda están pendentes de abordar para avanzar e mellorar as políticas a nivel municipal e autonómico neste senso. O acto coincidiu co Día do Urbanismo e tivo lugar na Escola Galega de Administración Pública (EGAP) de Santiago de Compostela. A súa celebración xurde no contexto dun esperanzador momento político e de comunicación, no que semella que por fin a emerxencia residencial está de actualidade.   O informe A benvida á xornada correu a cargo de Ana Pardo, presidenta de EAPN Galicia e Arturo Parrado, Director Xeral de Inclusión Social. A presidenta da Rede quixo valorar de xeito positivo a creación da Consellería de Vivenda, unha das principais demandas de EAPN Galicia, e o seu compromiso de duplicar o parque público de vivenda nesta lexislatura, ao que tamén quixo engadir “como mínimo”. Ana Pardo lembrou que a situación de emerxencia residencial non afecta só ás persoas en risco de pobreza ou exclusión social, senón tamén ás persoas de clase media e media baixa. “Ás veces temos a sensación de que non se acaba de entender a palabra emerxencia, pois as medidas que se están a levar a cabo non están a dar resposta urxente a situacións severas de exclusión residencial, cun enfoque de prevención e cun impacto a curto prazo”. Pola súa banda, o Director Xeral de Inclusión Social, indicou que este era o momento de sumar esforzos e recursos entre todas as administracións. “A Administración Autonómica somos os responsables de proporcionar vivenda”, engadiu Parrado, quen di apostar tamén pola colaboración entre consellerías (Política Social, Vivenda, Emprego e mesmo Sanidade e Educación) para abordar desde un punto de vista integral o problema da emerxencia residencial. A presentación do informe correu a cargo de membros das entidades que tecen rede en EAPN Galicia (ONG Mestura, Fundación Érguete Integración, Fundación Secretariado Gitano, COGAMI, Cáritas Diocesana Tui-Vigo, Fundación ESPLAI, FAGAL, Fundación JuanSoñador e CDR Portas Abertas). Dividida en varios paneis, nela tratáronse as principais causas e consecuencias da emerxencia residencial, así como as boas prácticas e retos pendentes neste eido.   Respostas á situación de emerxencia residencial Para dar solucións a estes factores que dificultan o acceso a un inmoble, EAPN Galicia tamén presentou o “Plan para garantir o acceso a unha vivenda digna, axeitada e accesible”, unha recompilación de propostas concretas de actuación en materia de acceso á vivenda, dende a aplicación e creación de programas e políticas de loita contra a exclusión residencial, ata reformulacións e cambios nas medidas xa en marcha contra esta exclusión:   Actuar contra a emerxencia: definindo unha Estratexia de Erradicación do chabolismo e a infravivenda en Galicia no 2030 seguindo o mandato do Parlamento Europeo, reforzando as liñas de orzamento e procedemento de prevención do desafiuzamento que aseguren o mantemento da vivenda ante a posibilidade de perda da mesma e sen agardar a que se produzan impagos ou mesmo a execución, e impulsando o novo Plan de Atención ás Persoas sen Fogar. Promover e fomentar a vivenda pública en réxime de alugueiro social: limitando os permisos de vivenda de uso turístico, triplicando o parque público de vivenda social, ata chegar ás 11.400 vivendas no 2028 e ás 22.800 no 2030. Axilizar o acceso á vivenda pública : mediante o impulso do Rexistro Único de Demandantes de Vivenda de Galicia, con inscrición automática e prioritaria de persoas en situación de vulnerabilidade beneficiarias de axudas sociais, conectando con Servizos Sociais (SIUSS), actualizando da oferta existente de Vivenda de Protección Oficial en contornas urbanas e rurais e poñendo en marcha un Plan específico de acompañamento e busca de vivenda, especialmente para persoas perceptoras de RISGA e/ou IMV. Diminuír a vivenda baleira: seguindo a Lei estatal polo Dereito á vivenda, reformulando o Imposto de Bens Inmobles (IBI) desde unha perspectiva de progresividade e incrementando a implicación e traballo coordinado de Xunta e concellos, mediante a colaboración co Terceiro Sector de Acción Social. Asegurar unha accesibilidade universal: asegurando liñas de axuda específicas a colectivos vulnerabilizados para a mellora da accesibilidade en vivendas e edificios e mediante a creación dun “Fondo Público de Promoción da Accesibilidade Universal” nutrido co 1,5% dos Orzamentos que se dediquen a infraestruturas, axenda urbana, mobilidade e transportes en cada Administración. Facilitar a chegada de axudas á vivenda e subministracións a persoas en situación de vulnerabilidade: asegurando a creación dunha oficina de proximidade, axente rehabilitador ou servizo de vivenda en cada concello maior de 20.000 habitantes, que asesore e facilite á cidadanía vulnerabilizada, reforzando as políticas e orzamentos de axudas económicas á mocidade para a súa emancipación, ou destinando un 30% dos fondos de rehabilitación, accesibilidade ou eficiencia enerxética. Creación da Sección Oficial do Observatorio de Vivenda de Galicia: realizando unha análise da situación de vivenda na nosa comunidade e así dispor de datos oficiais e de fácil acceso a nivel autonómico e municipal que sirvan como base para o cumprimento de compromisos e novas medidas de acción pública.   Catro retos de acción pública Para que todo o anterior funcione, é preciso acelerar e non por freo as políticas en materia de vivenda que se están a levar a cabo por parte das administracións (Xunta de Galicia, Concellos, Deputacións e Goberno central). E para que estas políticas teñan un verdadeiro impacto e non perdan o enfoque social, deben atender a catro […]

O “Informe do Estado da Pobreza en Galicia 2024”, revela que o 25,5% da poboación de Galicia estaba en risco de pobreza e/ou exclusión social no 2023, o que se traduce en 690.000 persoas, 50.000 máis que no ano anterior. No 2023 experimentouse una redución da implicación política e orzamentaria e as transferencias públicas reduciron en menor medida a pobreza que no ano anterior. 122.000 galegos e galegas que se atopan en carencia material e social severa non están en pobreza. É o dato máis alto da súa serie histórica. Grazas ao efecto das pensións, a pobreza redúcese en 8,8 puntos na poboación entre 0 e 64 anos. De non haber pensións en Galicia, habería unhas 175.000 persoas máis en pobreza entre 0 e 64 anos. O 48,4% do total de prestacións que reciben as persoas pensionistas atópanse por debaixo do limiar da pobreza, un 20,2% por debaixo do de pobreza severa, unha lixeira mellora especialmente nas de viuvez que pasaron do 37,2% ao 36,6%.   O 17 de Outubro, coincidindo co Día Internacional da Erradicación da Pobreza, EAPN Galicia, Rede Galega de Loita contra a pobreza e a exclusión social vén de presentar o XIV Informe do Estado da Pobreza en Galicia 2024, na Sede da Valedora do Pobo en Santiago de Compostela. Este informe forma parte do XIV Informe “O Estado da Pobreza en España 2024” da Rede Europea de Loita contra a Pobreza e a Exclusión Social (EAPN-España) que avalía o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible (ODS) da Axenda 2030, especialmente o ODS 1, que busca reducir á metade a pobreza en todas as súas formas. Estes últimos datos correspondentes ao 2023, amosan un panorama que non convida ao positivismo tal e como indicaba o director da Rede, Xosé Cuns, “No último informe xa se podían adiviñar nubeiros no ceo”. Se nos últimos informes os datos facían crer que o risco de pobreza e/ou exclusión social se reducía, as cifras do pasado ano indican existen 50.000 persoas en pobreza máis, chegando ás 690.000, iso é, 1 de 4 galegos e galegas, o 25´5 % da poboación na nosa comunidade. En anteriores informe destacábase que a mellora dos datos correspondíase principalmente co período de medidas contra a pobreza e a exclusión postas en marcha polas diferentes administracións a partires da pandemia. Como se demostrará posteriormente no apartado da medición das transferencias sociais, semella que dende o 2023 se retardou notablemente o impacto das medidas contra a pobreza do chamado ‘Escudo Social’ que puxeron en marcha dende o goberno central (como os ERTE, Ingreso Mínimo Vital), Xunta de Galicia (non paralización da RISGA, Tarxeta Básica) ou gran parte dos concellos. Un retardo que non poido ser compensado polo sobre esforzo das organizacións do Terceiro Sector de Acción Social Galego.   Feminización da pobreza Empeora a taxa de pobreza feminina e crece a fenda de xénero. Das case 690.000 persoas que no 2023 estaban en risco de pobreza e/ou exclusión social, preto de 305.000 eran homes (case 17.000 máis, 1,3 puntos) e pouco máis de 384.000 mulleres (35.215 máis, 2,4 puntos). Agudízase a feminización da pobreza. O risco de pobreza e exclusión infantil e xuvenil aumenta e seguen a ter as taxas máis elevadas por grupo de idade, o 28,2%, en 2023. Por outro lado, increméntase a taxa de pobreza nos fogares con nenos e nenas, en 2023 o 27,1% está en AROPE (2,7 puntos máis que en 2022), fronte ao 24,3% que vive sen menores (1,4 puntos máis que no ano anterior). Do que se deduce que, ter fillos, é un factor de empobrecemento para as familias. Tal el como indicou Xosé Cuns, o incremento da taxa de pobreza infantil vén dada de que moitos dos nenos e nenas que a experimentan pertencen a familias monoparentais (80% encabezado por mulleres), un tipo de fogar no que tamén se incrementou a taxa de pobreza no conxunto do estado, do 49,2% no 2022 ao 52,7% en 2023.     Pobreza severa A taxa de pobreza severa (con ingresos máximos de 611€ mensuais nun fogar dunha persoa ou 1.283€ no de dous adultos e dous nenos ou nenas) mantense mais ou menos estable, aumentando lixeiramente do 6,8% ao 7,0% (0,2 puntos máis) unhas 189.000 persoas, e segue a manterse por debaixo da media estatal (8,3%, 1,3 puntos mais alta). O dato de pobreza severa en Galicia é o sétimo máis baixo das CCAA.   O papel chave das pensións As pensións de xubilación e supervivencia non só melloran a calidade de vida das persoas que as perciben, senón tamén do seu núcleo familiar. Grazas ao efecto das pensións, a pobreza redúcese en 8,8 puntos na poboación entre 0 e 64 anos, é dicir, de non haber pensións en Galicia, habería unhas 175.000 persoas máis en pobreza entre 0 e 64 anos. Das 775.817 pensións que se reciben en Galicia, case a metade, un 48,4% recibe unha pensión cuxo importe é inferior ao mínimo considerado para non ser pobre (375.658 persoas), 11,6 puntos máis que a nivel nacional (36,8%). Con todo, melloran levemente as taxas de pobreza severa na viuvez con respecto ao 2022 (do 37,2 ao 36,6%). Baixa intensidade de traballo no fogar O 7,5 da poboación menor de 65 anos residente en Galicia, 155.000 persoas, vive en fogares con baixa intensidade de emprego. Galicia atópase entre as rexións que mais melloran neste indicador, cun descenso de 2 puntos respecto ao ano 2022 (unhas 38.000 persoas menos). O que non significa que saian da pobreza. Neste senso, para aquelas persoas que poden traballar, o emprego é unha condición necesaria pero non suficiente para saír da pobreza se este non é digno e se non vai acompañada doutras medidas de acceso á vivenda. Esta taxa por sexo no 2023 reduciu considerablemente a fenda de xénero, en gran medida polo descenso do indicador entre as mulleres (que pasou do 10,6% ao 7,6% no 2023, equiparándose ao dos homes (7,4%). Convén sinalar de novo que este indicador non fala da calidade do […]

O seminario foi a resposta a, practicamente un clamor, que moitas persoas en pobreza ou exclusión social expresaron en varios Encontros de Participación nos que relataron experiencias negativas, actitudes aporófobas e racistas e faltas de respecto, especialmente nos servizos sociais municipais e nas entidades máis asistencialistas. O seminario tiña como obxectivo analizar estas experiencias negativas vividas polas persoas vulnerabilizadas á hora de acudir á administración pública en busca de axuda. A xornada web tivo lugar en xuño e, desde o mes de agosto, pódese revisionar a través da canle de YouTube de EAPN España.   O pasado 19 de xuño, EAPN Galicia participou, xunto con EAPN España, na organización do seminario en liña “Os Discursos do odio e os seus efectos no Estado do Benestar”. O obxectivo do Webinar foi o de analizar como os discursos de odio están a ser empregados no contexto actual, afectando á garantía dos dereitos fundamentais daquelas persoas que se atopan nunha situación de vulnerabilidade. Relacionado con isto, tamén se analizou o concepto “violencia administrativa”, unha práctica que sofren moitas persoas en exclusión social cando intentan demandar ou acceder a axudas ás que, como cidadáns, teñen dereito. Este tipo de violencia se dá en forma de discursos de aporofobia ou racismo por parte das administracións autonómicas e municipais, pero tamén a nivel estatal tal e como se reflicte no estudo levado a cabo por EAPN sobre a percepción do Ingreso Mínimo Vital, e tamén en forma de excesiva burocracia ou trabas no acceso a dereitos fundamentais.   O seminario A xornada web correu a cargo de profesionais do Terceiro Sector e de membros da administración pública que traballan en departamentos relacionados cos dereitos sociais. Iniciouse cunha cunha mesa institucional, dirixida por Ana Pardo, presidenta de EAPN Galicia e membro do comité executivo de EAPN España, e na que ademais participaron Víctor García, membro da Comisión Permanente de EAPN España e Director Territorial da Fundación Secretariado Xitano do Principado de Asturias, Fernando de Andrés Alonso, Secretario Xeral da Valedora do Pobo de Galicia, e Beatriz Carrillo, Directora Xeral para a Igualdade de Trato e Non Discriminación e contra o Racismo do Ministerio de Igualdade. Posteriormente, tivo lugar o relatorio marco “Opinións e actitudes da poboación española ante os discursos de odio”, moderado por Guillermo Infantes, xornalista experto en desinformación e fact checking do medio de comunicación Newtral, e presentado por Gaspar Brändle, Doutor en Socioloxía pola Universidade Complutense de Madrid. Por último, a xornada pechouse co panel “O odio como política: os riscos para o Estado de Benestar”, na que participaron Beatriz e Pilar, da Plataforma de Traballadoras da Rede de Atención e Violencia de Xénero do concello de Madrid, Joseba Zalakain, director en SIIS Centro de Documentación e Estudos, e Saray Durán, directora de Ecos do Sur.   Obxectivos do seminario O seminario foi a resposta a unha demanda, practicamente un clamor, que moitas persoas en pobreza ou exclusión social expresaron en varios Encontros de Participación. Resumen estas experiencias negativas en actitudes aporófobas e racistas e en faltas de respecto, especialmente nos servizos sociais municipais e nas entidades máis asistencialistas. “A violencia administrativa está tamén moi vencellada á dificultade que as persoas migrantes ou en situación de senfogarismo viven para acceder ás plataformas para solicitar axudas, ou obter a documentación necesaria para acadar os seus dereitos “, afirmou Saray Durán, directora de Ecos do Sur, nunha das súas intervencións. Durante a xornada, debateuse sobre a orixe deste tipo de actitudes, enmarcadas dentro da violencia administrativa e levadas a cabo polas persoas que traballan no Terceiro Sector. Chegouse á conclusión de que un traballador o traballadora do sector social tamén pode ser unha vítima potencial dos bulos e das fake news, xa que viven e comparten entorno co resto de cidadanía, polo que despois tamén é posible que reproduzan estes bulos ou actúen en base a estas falsas crenzas. Os procesos de desinformación comezan salpicando discursos de medo e inseguridade, non sempre baseados en datos obxectivos nin reais, nin en campañas predeseñadas. Calan na poboación e proliféranse moito máis rápido en momentos de crise ou inestabilidade social. A presidenta de EAPN Galicia, Ana Pardo, quixo salientar que a profesionalidade das persoas que traballan nos servizos sociais é unha condición imprescindible para desempeñar o traballo de xeito correcto. “Os que estamos dun lado da mesa non somos máis que os que están doutro lado”… “Dar cun bo profesional nas institucións non pode ser un factor de sorte, somos prestadores dun servizo, temos que ser facilitadores dos procesos das persoas e non podemos ser un escollo máis”. O aumento da desigualdade, a precarización das condicións de vida e os recortes en investimentos públicos que garantirían dereitos básicos como a vivenda, a educación, o emprego digno ou a sanidade pública, foron sementando un clima de medo e incerteza, caldo de cultivo para a desinformación, a polarización e o extremismo. Normalmente, quenes propagan esa desinformación empregan as redes sociais e o mundo virtual para facelo. Inevitablemente, estes discursos de odio non só impactan na órbita dixital senón tamén no xeito que teñen as persoas de ver a vida, nas que tamén está incluído o funcionariado. Tanto, que os delitos de odio aumentaron en España no 2023 nun 33%. Segundo testemuñas de persoas en exclusión social recollidas por parte dos participantes no seminario, o primeiro que desexan ao acudir ás oficinas de servizos sociais é que lles atenda un profesional empático e que non xulgue a súa situación, nin que cuestione os motivos que os levaron a solicitar axudas. Ademais da violencia administrativa, moitas das persoas en exclusión social falan dunha excesiva burocratización do proceso para percibir ás axudas que lles corresponden. Moitos deles aseguran atopar numerosas trabas para obter un certificado de empadroamento, sen o cal non poden acceder aos seus dereitos básicos. A solución está na prevención Como solución, ou como prevención a este tipo de discursos de odio que se instauraron na sociedade e que calan nos traballadores e traballadoras do […]

Na xuntanza tratáronse temas como a urxencia da nova Lei de Inclusión, a simplificación burocrática, a coordinación con outras consellerías como as de Vivenda ou Emprego, e cos concellos. Entroutras demandas da Rede, destacouse a necesidade de que as entidades sociais conten cun financiamento estable para garantir unha maior calidade de atención. A Xunta directiva da Rede Galega de Loita contra a Pobreza e a Exclusión Social reuniuse coa Conselleira da Política Social e igualdade, Fabiola García, a Secretaria Xeral Técnica, María Francisca Gómez e o Director Xeral de Inclusión Social, Arturo Parrado, para abordar as principais demandas contra a pobreza e inclusión social de EAPN Galicia. Coa xuntanza retomouse a interlocución estable e normalidade entre Rede e Consellería. Un dos principais reclamos é que a Consellería adopte un papel máis ambicioso na nova lexislatura, coa aprobación urxente da nova Lei de Inclusión. Desde o departamento de Política Social, aseguran que esta é unha prioridade máxima nestes catro anos de exercicio, unha vez se logre o traspaso do Ingreso Mínimo Vital (IMV) a Galicia, para o cal xa existe un acordo co Goberno Central. Ademais garantiríase a compatibilidade desta prestación coa Renda de Inclusión Social de Galicia (RISGA). Abordouse tamén a necesidade de impulsar medidas de emerxencia para atención de necesidades básicas ou de apoio a familias monoparentais e loita contra a pobreza infantil. A conselleira Fabiola García, amosouse partidaria da desburocratización, avanzando de xeito decidido cara o concepto de portelo único.   Novos datos de pobreza e exclusión social EAPN Galicia non quixo deixar de mencionar que no vindeiro mes de outubro faranse públicos os datos de pobreza e exclusión social en Galicia e que todo apunta a que serán peores que no informe anterior. Insta á Consellería de Política Social a mirar eses datos de fronte e buscar medidas efectivas para revertelos desde a Xunta. Neste senso outro dos temas tratados foi potenciar a coordinación política e técnica entre as consellerías de Política Social, Vivenda e Emprego mediante procesos integrais de inclusión sociolaboral e socioresidencial e nas convocatorias do 2025. Neste sentido, a Xunta Directiva da Rede fixo entrega á Conselleira do “Manual de boas prácticas para a inclusión sociolaboral con persoas vulnerabilizadas”. Desde o departamento encabezado por Fabiola García, aseguraron estar a reforzar o compromiso e a aposta na loita contra a emerxencia residencial do presidente da Xunta, asegurando coordinación entre consellerías e con medidas específicas: senfogarismo, erradicación chabolismo e infravivenda no 2030, 100 vivendas transición, etc. Ademais de que exista un espazo de interlocución cos municipios. Dende EAPN crese imprescindible fomentar a coordinación e implicación municipal así como os espazos de interlocución e gobernanza con concellos e entidades do Terceiro Sector. As comisións técnicas previstas na Axenda Social de Galicia, formadas por representantes dos axentes implicados son claves: exclusión residencial; emprego e promoción económica inclusivos; pobreza económica e enerxética; dependencia e servizos de atención no fogar; pobreza infantil e atención familiar; e cooperación Administracións Públicas e Entidades de iniciativa social para a inclusión. Garantía da calidade de atención no Terceiro Sector Por outra banda, tanto a Conselleira como as representantes de EAPN Galicia coincidiron na importancia de que as entidades sociais do Terceiro Sector deben contar cun financiamento estable e integral como garantía da calidade de atención e do emprego das e dos profesionais das entidades: Lei do Terceiro Sector de Acción Social, pulo do Concerto social e convocatorias integrais plurianuais, recoñecemento das organizacións como entidades mediadoras no acceso a recursos como IMV ou RISGA e na redución do Non Take Up; reforzo Servizos Sociais Comunitarios, etc. Finalmente, a Xunta Directiva fíxolle entregaá Conselleira do documento detallado da Análise de programas electorais do 18F e o Documento final de conclusións do XV Encontro Galego de Participación “A saúde mental, importa?

O pasado 11 de xuño celebrouse en Santiago de Compostela o XV Encontro Galego de Participación para persoas en pobreza ou en risco de exclusión social baixo o lema “A saúde mental importa? Impacto da saúde mental na vulnerabilidade das persoas”. Tratouse dunha xornada durante a cal os asistentes traballaron na elaboración de propostas de mellora sobre o coidado da saúde mental desde o propio individuo/a pero tamén desde o seu entorno, comunidades e administracións públicas. O encontro, que contou coa colaboración da Consellería de Política Social da Xunta de Galicia, tivo lugar na Escola Galega de Administración Pública (EGAP) e, máis tarde, trasladouse á Praza 8 de marzo onde se procedeu á lectura do manifesto resultante do traballo de toda a xornada. Un ano máis e, baixo o lema “A saúde mental importa? Impacto da saúde mental na vulnerabilidade das persoas”, celebrouse o XV Encontro Galego de Participación Social, o evento de referencia en Galicia de participación de persoas en risco ou situación de pobreza e exclusión social. Nesta ocasión, a xornada tivo como obxectivo a participación activa de persoas vulnerabilizadas para reclamar de xeito colectivo melloras no tratamento da saúde mental. Buscouse que os participantes reflexionasen sobre a temática e intercambiasen coñecementos para mellorar así a comprensión e a abordaxe dos desafíos desta problemática. A actividade contou coa constante participación e colaboración de entidades como Accem, AGARESO, Fundación de Solidaridad Amaranta, Asociación de Migrantes de Galicia- Amiga, Boa Vida Inclusión Activa, Cáritas Mondoñedo- Ferrol, COGAMI, Teima Down Ferrol, Ecos do Sur, Emaús, Fundación Esplai, Saúde Mental Feafes Galicia, Fundación JuanSoñador, Fundación Secretariado Gitano, Fundación Ronsel, Fundación Meniños, ONG Mestura e Asociación Provivienda. A xornada desenrolouse principalmente na Escola Galega de Administración Pública da Xunta de Galicia (EGAP), en Santiago de Compostela, coa benvida e a rendición de contas da presidenta de EAPN Galicia, Ana Pardo e o director da Rede, Xosé Cuns, e a palestra marco introdutoria sobre saúde mental e pobreza da man do presidente de Saúde Mental Feafes Galicia, Xosé Ramón Girón. Traballo en grupos Posteriormente tivo lugar a actividade de traballo en grupos no que os participantes debían compartir as súas reflexións para responder a tres preguntas que enmarcaron a xornada: Que é para ti a saúde mental? Que fas ou podes facer ti para coidar a túa saúde mental? Que fan ou poden facer o teu entorno, a comunidade, organizacións e administracións para coidar a túa saúde mental? Das propostas recompiladas nos grupos de traballo puidéronse extraer conclusións como que é urxente facilitar o acceso a profesionais da saúde mental para tódalas persoas, independentemente da violencia estrutural que as atravese, e que a autoaceptación e a creación dun entorno seguro son primordiais para mellorar a saúde mental da cidadanía. Durante todo o encontro, as persoas participantes puideron interactuar entre elas grazas á dinámica “crebaxeos” unha iniciativa orientada á desinhibición e ao intercambio de experiencias persoais co obxectivo de tecer novas relacións e crear sentimento de grupo. A xornada da tarde comezou coa votación, por parte das persoas participantes, das propostas extraídas dos grupos de traballo que mellor respondían á terceira das preguntas que se formularon. Posteriormente, pasouse á clausura oficial do encontro, que contou coa presenza da Subdirectora de Inclusión Social da Xunta de Galicia, Ana Aboy, e novamente coa Presidenta de EAPN Galicia, Ana Pardo. Fin da xornada Xa para finalizar o traballo na EGAP, coñeceuse o resultado da votación e pasouse á parte máis informal deste XV Encontro de Participación, a entrega de premios da dinámica “crebaxeos” que deu lugar a divertidos momentos e cánticos. Para rematar de xeito redondo o encontro, as persoas participantes desprazáronse á Praza 8 de marzo para realizar unha última actividade en grupo (a elaboración dun debuxo a base de trazos de todos/as asistentes) e a lectura do manifesto que incluía as cinco reclamacións máis votadas durante a xornada da tarde: Dotación de recursos económicos destinados a aumentar o número de profesionais da saúde e fortalecemento dos perfiles profesionais das entidades do Terceiro Sector, reforzando así a calidade da atención ás persoas nunha colaboración entre o sector sanitario e o sector social. Facilidades para o acceso a unha vivenda sen depender dun contrato de traballo. Cobertura da necesidade básica da vivenda, sendo estas actualmente inadecuadas, temporais, compartidas entre varias persoas, limitando el espazo e a privacidade persoal. Formación e capacitación dos profesionais do ámbito educativo en xestión emocional, promoción de campañas de sensibilización e recuperación de espazos comunitarios. Promoción da saúde comunitaria, transversalizar a saúde mental: tendo en conta as necesidades de cada persoa e a violencia estrutural que as atravesa (capacitismo, racismo, bullying, infantilización das persoas con discapacidade intelectual, violencia machista). Visión multidisciplinar das necesidades (creación de espazos seguros, responsabilidade comunitaria, de información ao entorno familiar, incidencia política en canto á temática). Concienciar e educar na saúde mental en adultos e en escolas, eliminando os discursos de odio e o estigma sobre a saúde mental. Neste vídeo podes ver a lectura do manifesto “A saúde mental, importa? que tivo lugar na Praza 8 de Marzo en Santiago de Compostela.   Aquí podes ver un breve resumo da xornada.   Material e documentación relacionada Cartel e programa do encontro Manifesto “A saúde mental, importa?” Tríptico informativo Documento final de conclusións  

Segundo o Eurobarómetro publicado en abril do 2024, os temas que máis preocupan á cidadanía europea son a pobreza e a exclusión social e a saúde pública. Desde EAPN presentamos un dodecálogo de doce grandes demandas de cara unha Europa máis social e libre de pobreza. Celebraremos un webinar sobre este tema, que busca facer un chamamento ás entidades do TSAS para acadar a maior participación posible nas eleccións do 9 de xuño.     O vindeiro 9 de xuño celébranse as eleccións ao Parlamento Europeo, unhas eleccións que marcarán as políticas públicas comunitarias dos próximos anos e, polo tanto, os dereitos e o benestar de millóns de persoas. No imaxinario colectivo, téndese a crer que a pobreza é un problema residual nunha rexión rica como é Europa. Sen embargo, as taxas de pobreza e exclusión social no continente son altas e constantes. Segundo os últimos datos publicados por Eurostat, a pobreza e a exclusión social afectan ao 21,6 % da poboación europea, 95,3 millóns de persoas. Tras estas cifras atópase a crúa realidade de persoas con nomes e apelidos que cada día ven vulnerados os seus dereitos en aspectos tan básicos como a garantía de ingresos, o acceso a unha vivenda axeitada, a servizos públicos ou a un emprego digno.   Temas que preocupan á cidadanía Europea Segundo o Eurobarómetro de abril de 2024 un terzo da poboación da UE considera que a loita contra a pobreza e a exclusión social (33%) e a saúde pública (32%) constitúen os principais temas aos que se deben dar prioridade desde o Parlamento Europeo. Es España, a saúde pública é o tema que produce maior inquedanza seguido da pobreza e a exclusión social. Malia que as medidas sociais aplicadas a nivel europeo e estatal fronte á pandemia da COVID-19 e para facer fronte aos efectos da inflación e da guerra en Ucraína foron moi diferentes á vía de austeridade de 2008 -apostando por unha vía de dereitos-, o certo é que a pobreza e a exclusión social seguen a ser un problema pendente. O futuro Parlamento Europeo debe ter como prioridade inmediata as necesidades urxentes e emerxentes, adoptando medidas redistributivas e de xustiza social cun maior alcance, para evitar que a desigualdade, a pobreza e a discriminación sigan crecendo a niveis intolerables.   Políticas e fondos imprescindibles contra a pobreza e a exclusión social en Galicia A Unión Europea conta con instrumentos para loitar contra a pobreza, como o Piar Europeo de Dereitos Sociais lanzado en 2017, que establece 20 principios básicos centrados en garantir unhas condicións de vida dignas para a cidadanía agrupados en 3 grandes áreas: a igualdade de oportunidades e de acceso ao mercado laboral, a protección e inclusión social adecuada, e condicións de traballo xustas e seguras. Por outra banda, existe Carta Social Europea, que se trata dun tratado do Consello de Europa que consagra dereitos humanos e liberdades fundamentais. Comparte o mesmo espírito que o Piar de Dereitos Sociais e inclúe disposicións sobre o dereito ao traballo, á seguridade social, á protección social e á igualdade de oportunidades e de trato no ámbito laboral, e conta cun organismo que supervisa o cumprimento do seu contido (Comité Europeo de Dereitos Sociais). Dende o ingreso de España na entón denominada Comunidade Europea no ano 1986, baixo a premisa de acadar un verdadeiro equilibrio territorial entre as rexións parte da mesma, comezou o despregamento dos fondos europeos. En suma, Galicia recibiu ata a actualidade máis de 18.500 Millóns de Euros das diferentes liñas de apoio das institucións comunitarias no que foi un verdadeiro revulsivo para o desenvolvemento da nosa rexión. O Fondo Social Europeo Plus (FSE+) e o Fondo Europeo de Desenvolvemento Rexional (FEDER) son instrumentos de apoio económico da Unión Europea destinados a promover a cohesión económica, social e territorial entre os Estados membros. Mentres que o FSE+ se enfoca en mellorar o emprego e as oportunidades laborais, promovendo a inclusión social e combatendo a pobreza, o FEDER céntrase máis no apoio ao desenvolvemento rexional, investindo en infraestruturas, innovación, investigación e desenvolvemento, así como na transición cara a unha economía máis sostible. Atendendo ás áreas estratéxicas máis sensibles, puxéronse en marcha numerosas iniciativas de apoio económico en sectores como o pesqueiro (Fondo Europeo Marítimo de Pesca e Acuicultura, FEMPA) e agrario (Fondos da Política Agraria Común, PAC e Fondo Europeo Agrario de Desenvolvemento Rural, FEADER); ademais doutras ferramentas encamiñadas ao fortalecemento da cohesión social e territorial da Unión (Fondo de Transición Xusta, FTJ ou nomeadamente, o Fondo de Cohesión).   Doce medidas contra a Pobreza e a Exclusión Social É o noso deber lembrarlles ás diferentes formacións políticas que concorren aos comicios europeos, os compromisos sociais adquiridos no marco da Axenda 2030, os Obxectivos de Desenvolvemento Sostible e o Pilar Europeo de Dereitos Sociais, e polo tanto, a necesidade non só de manter as políticas públicas implementadas durante os últimos anos senón tamén un aumento dos recursos e do alcance das mesmas. Non esquecemos tampouco o reto que presentan para a democracia o auxe dos discursos de odio e a normalización das denominadas fake news. Desde EAPN Galicia, creemos que unha Europa igualitaria só se pode construír poñendo no centro a paz e os dereitos humanos. O novo contexto político brinda a oportunidade de facer unha aposta firme e eficaz contra a pobreza. Toca ás institucións e aos diferentes Gobernos ter altura de miras ante os retos pendentes, colaborando coa sociedade civil para que os dereitos e a dignidade de todas as persoas marquen as axendas, tal e como demanda a propia cidadanía europea. Por iso, presentamos un dodecálogo de propostas que consideramos imprescindibles para a Europa que xurda dos próximos comicios. 1- Implementación de Ingresos Mínimos Garantizados (IMG) Medida: Directiva europea que esta bleza a implantación e implementación de sistemas de garantía de ingreso mínimo nos países membro. Indicador: Porcentaxe da poboación que vive por debaixo do limiar da pobreza antes e despois da implementación do IMG, con datos desagregados por idade e tipos de familias.   […]

A exposición poderá visitarse desde o 20 de maio ata o 10 de xuño no centro comercial Área Central. A mostra costa de 14 paneis fotográficos nos que se amosan situacións reais das dificultades de contar cunha vivenda digna, axeitada e accesible. No marco do acto de presentación, celebrouse unha mesa redonda para falar sobre a problemática de acceso á vivenda en Santiago de Compostela.     EAPN Galicia, Rede Europea de Loita contra a Pobreza traslada a mostra fotográfica itinerante “Emerxencia Vivenda”, ao centro comercial Área Central, sito no barrio de Fontiñas, en Santiago de Compostela. Este barrio foi exemplo de facilitar o acceso á vivenda de miles de composteláns e compostelás, supondo o proxecto de maior vivenda pública feito en Santiago de Compostela. Porén representa o obxectivo da exposición, que non é outro que o de continuar a transmitir o clamor da sociedade civil galega sobre a gravidade da situación e emerxencia no acceso a unha vivenda digna, axeitada e accesible. Acto de presentación A través da campaña e da exposición #EmerxenciaVivenda, as 151 organizacións da sociedade civil membro de EAPN Galicia pretenden visibilizar a gravidade da situación e reclamar o aumento drástico e urxente dos orzamentos destinados ata agora ao acceso á vivenda na Xunta e na maioría dos concellos galegos e a súa coordinación coas entidades do Terceiro Sector Social. Nesta liña, o 28 de maio tivo lugar un acto de presentación da exposición, que consistiu nunha mesa de diálogo para abordar a problemática do acceso á vivenda na cidade de Santiago de Compostela e na que participaron o Concelleiro de Urbanismo, Vivenda e Cidade Histórica, Iago Lestegás, a Secretaria Xeral do Instituto Galego de Vivenda e Solo (IGVS), María Ángeles Domínguez, e a Secretaria do Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia, María Pierres, e estivo moderado polo director de EAPN Galicia, Xosé Cuns. A exposición consta de 14 paneis nos que figuran fotografías e testemuñas que amosan situacións reais e actuais das dificultades de acceso a unha vivenda digna, axeitada e accesible, que foron recollidas e enviadas polas Entidades Membro. Tamén figuran algunhas seleccionadas a partires do concurso de fotografía que lanzou EAPN Galicia, para mostrar a realidade da exclusión residencial en Galicia, dentro da campaña #EmerxenciaVivenda. Os paneis foron presentadas por representantes dalgunhas entidades que tecen rede en EAPN Galicia, como Fundación Secretariado Xitano, FEGADACE, Provivienda, Asociación de Migrantes de Galicia (AMIGA) e Federación Alzheimer Galicia (FAGAL).   A mostra fai un percorrido por varias dificultades para acadar unha vivenda digna como son o senfogarismo, o chabolismo, o desafiuzamento, a falta de adaptación estrutural ou o despoboamento do rural. Tamén no parque público de vivenda social, que en Galicia supón do 0,35% das vivendas principais. 3 veces menos que a media estatal do 0,96% e 30 veces menos que no conxunto da Unión Europea (9,3%). Porén, e aproveitando que se constituíu un novo Parlamento de Galicia tralas eleccións autonómicas de febreiro, a iniciativa é un recordatorio ás forzas políticas do Parlamento Galego da necesidade de demostrar o seu compromiso por unha vivenda digna axeitada e accesible, tanto nos orzamentos da Xunta como nas Deputacións e nos concellos así como a necesidade traballar de xeito conxunto para proporcionar unha resposta real a esta emerxencia. Mesa de diálogo Temas como o parque público de vivenda de Santiago de Compostela, a Lei de Vivenda, zonas tensionadas ou a concesión de fondos a barrios vulnerabilizados foron algúns dos temas que se trataron nesta mesa de diálogo .   As institución que participaron no faladoiro coincidiron na idea que de unha administración por si soa non é quen de proporcionar solucións eficaces á problemática do acceso á vivenda e comprometéronse a “non pasarse a pelota” e colaborar de xeito conxunto para resolver a situación de emerxencia de vivenda que se vive no municipio.   Cantas vivendas, onde e cando? Unha das principais demandas de EAPN Galicia é que se triplique o parque público de vivenda durante esta nova lexislatura e chegar ás 22.800 no ano 2030. Un reclamo que xa se trasladou ao novo goberno galego xunto con outras nove demandas e que comeza a ver os seus resultados coa boa nova da creación da Consellería de Vivenda e Planificación de Infraestruturas e dos compromisos explícitos do Presidente da Xunta de Galicia nesta materia Ante a cuestión de cubrir esta demanda, o edil do Concello de Santiago puntualizou que a vivenda pública non debería estar situada unicamente en espazos periféricos do concello. Debería tamén ubicarse no centro ou nos barrios históricos. Iago Lestegás tamén fixo un chamamento a levar a cabo un uso da vivenda máis eficiente, empregando as baleiras ou as que non están en uso no cando de construír. Neste sentido, desde o Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia mencionaron como alternativa, novas fórmulas de cesión do solo e habitacionais (cooperativas). Pola súa banda, o Instituto Galego de Vivenda e Solo, lembrou o compromiso da Xunta de Galicia de duplicar o parque público de vivenda para alugueiro e 20.000 vivendas de protección oficial e anuncia que 1000 desas vivendas xa están en marcha. O debate tamén estivo centrado en temas como a Lei de Vivenda e a súa viabilidade e tamén das Axudas das áreas de Rehabilitación Integral (ARI). Podes ver o acto de presentación íntegro na nosa canle de Youtube.      

EAPN- Galicia valora positivamente a cesión das competencias en igualdade á Consellería de Política Social e a posta en valor da Consellería de Emprego e considera indispensable que este novo goberno garanta o financiamento das entidades do Terceiro Sector de Acción Social con experiencia en inclusión socioresidencial.   EAPN-Galicia felicita ao novo goberno da Xunta de Galicia, encabezado polo presidente, Alfonso Rueda, polas reformas e incorporacións de varias carteiras que marcarán esta XII lexislatura . Por unha banda, a cesión das competencias en Igualdade á Consellería de Política Social, por outra, a posta en valor da Consellería de Emprego, Comercio e Emigración e o compromiso de facilitar os procesos de inclusión social e acceso ao emprego efectiva de persoas en pobreza ou vulnerabilidade, en especial da poboación migrante nesta situación. Valórase especialmente a creación da nova Consellería de Vivenda e Planificación de Infraestruturas e a asunción dunha das principais demandas da Rede, para asegurar a visibilización e que se afronte de xeito integral a emerxencia residencial en Galicia. Resulta evidente como o impacto da elevada inflación e a suba dos prezos da enerxía e bens de primeira necesidade repercuten nas dificultades de acceso a unha vivenda digna, axeitada e accesible. Estas trabas non só as experimentan persoas en pobreza senón tamén as que pertencen á clase media ou media baixa. A exclusión residencial é un problema global da sociedade galega e debe enfocarse desde un prisma de dereitos sociais que fomente o acceso ao mercado inmobiliario das vivendas baleiras, evitando que quede nun segundo ou terceiro plano e antepoñéndoo á construción, a promoción inmobiliaria e o lucro. Compromiso na loita contra a emerxencia residencial Compre lembrar tamén que, malia a satisfacción pola creación da Consellería de Vivenda, unha das principais demandas de EAPN- Galicia era a de, como mínimo, triplicar o parque público de vivenda social ata chegar ás 11.400 vivendas no 2028 e ás 22.800 no 2030. O compromiso do goberno da Xunta neste senso quedouse na duplicación do parque público, valoramos a implicación do novo presidente como un primeiro paso sen dúbida positivo pero aínda insuficiente. Neste senso, as entidades que tecen rede en EAPN- Galicia amosan a súa disposición total a colaborar co novo executivo galego na loita contra emerxencia residencial, asegurando o compromiso compartido de garantir a dispoñibilidade de vivenda social de xeito inmediato e a longo prazo, así como doutras medidas como a definición dunha Estratexia de erradicación do chabolismo e a infravivenda no 2030, a prevención do senfogarismo, o pulo do alugueiro social, a prevención do desafiuzamento ou a accesibilidade entendida como obra pública prioritaria. Por outro lado, EAPN-Galicia estima que todas estas actuacións a prol de erradicar a emerxencia de vivenda en Galicia deberían implicar o aumento de fondos propios da Xunta, reforzando a Consellería de Vivenda nos vindeiros orzamentos de 2025.   Coordinación entre consellerías e concellos Ademais, deberá prevalecer unha filosofía de coordinación entre a nova Consellería de Vivenda e Planificación de Infraestruturas e a de Política Social e Igualdade, para evitar que se dilúa o enfoque social e de dereitos. Esta coordinación deberá ser extensible tamén aos concellos, concretando o número e o lugar de solares ou vivendas que se van a facilitar e cando, así como asegurar o acceso a vivendas e barrios vulnerables dos fondos europeos e estatais nesta materia. A presidenta de EAPN- Galicia, Ana Pardo, considera que “existen antecedentes en varios municipios que demostran que, cando estas consellerías traballan man a man, os resultados son moi positivos. Debemos ter consciencia de que a vivenda non nace para especular, senón para proporcionar unha resposta social”. Incidimos que o novo goberno e as forzas políticas que compoñen o Parlamento galego para a lexislatura 2024-2028 (PPdeG, BNG, PSdeG PSOE e Democracia Ourensana) deben traballar conxuntamente para non dar marcha atrás en dereitos e políticas sociais, en colaboración con municipios, deputacións e coas organizacións da sociedade civil, cumprindo cos compromisos adquiridos na loita contra a pobreza e a exclusión social. Por isto último a Rede considera indispensable que este novo goberno garanta o financiamento das entidades do Terceiro Sector de Acción Social con experiencia en inclusión socioresidencial de poboación vulnerabilizada. Todas estas valoracións están integradas no documento de análise detallado do nivel de incorporación das demandas e metas formuladas dende EAPN Galicia para as forzas parlamentares con representación para a XII Lexislatura (2024-2028).